Na blootstelling aan een mogelijk traumatiserende ervaring, ontwikkelen sommige mensen symptomen van traumatische stress en anderen niet, of in veel mindere mate. Het is van theoretisch en van klinisch belang om te weten welke factoren het optreden [...]

Veel psychische klachten zijn niet te genezen omdat ze gerelateerd zijn aan permanente kwetsbaarheid. In een therapie is dan een belangrijke vraag hoe de persoon er zo effectief mogelijk mee kan omgaan. Cognitieve factoren spelen hierbij een [...]

Met dank aan collega Sabine van Dijken. Dit artikel begint met een bespreking van enkele onderzoeksresultaten over etiologie en behandeling van angststoornissen bij kinderen. Vervolgens wordt de behandeling van twee kinderen met een angststoornis beschreven. Bij Arthur, een [...]

samenvatting Het verschijnsel placebo heeft twee gezichten. Een fascinerende kant als het gaat om sensationele maar onverklaarde therapeutische effecten, en een irritante kant als het placeboverschijnsel specifieke effecten van behandelingen sterk kan relativeren. In dit artikel wordt aandacht [...]

Schuldgevoel maakt duidelijk dat een morele norm is overtreden, waardoor anderen zijn benadeeld. Dit gevoel kan zowel functioneel als disfunctioneel zijn. Disfunctioneel schuldgevoel wordt geassocieerd met verschillende vormen van psychopathologie. Schuldgevoel wordt beschouwd als het resultaat van [...]

Placebo-effecten zijn alom tegenwoordig en vormen een belangrijk bestanddeel van elke succesvolle interventie. Ze zijn niet een karakteristiek van patiënten, maar wel van hulpverleners. Bij het optimaliseren van placebo-effecten door hulpverleners spelen status en overtuigd zijn van [...]

In dit artikel worden de mogelijkheden en beperkingen besproken van psychofarmacotherapie bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis. Er wordt tevens aandacht besteed aan de wijze waarop rekening gehouden kan worden met de eigenaardigheden van de patiënt bij het [...]

Eerst wordt geschetst hoe het placebofenomeen de geneeskunde confronteert met een aantal fundamentele vragen. De idee dat placebowerking ‘nep’ is, verraadt de doorwerking van een sciëntistische opvatting van de geneeskunde, waarin een strikt biomedische benadering van ziekte [...]

Kenmerken van patiënten die voortijdig hun behandeling stoppen (drop-outs) zijn nog weinig onderzocht. Veelal worden deze patiënten gezien als hopeloze gevallen. Recent onderzoek naar patiënten met hypochondrie laat een ander beeld zien. Drop-outs hebben minder ernstige klachten [...]

Psychotherapie is in belangrijke mate een placebo en moet dat ook zijn, wil het een effectieve verrichting binnen de ggz zijn. In dit artikel wordt deze stelling onderbouwd met een schooloverstijgend model van psychotherapie dat vooral is [...]