188 Dth z jaargang 4 mei 1984 TWEE DUITSE GIDSEN IN PSYCHOTHERAPIELAND Linden, Michael & Martin Hautzinger, (eds.), Manual. Sammlung psychotherapeutischer Techniken und zelverfahren. Berlin-Heidelberg-New York, Springer Verlag, 1981, 320 blz. Bastine, R” P. A. Fiedler, K. Grawe, S. Schmidtchen & G. Sommer (eds.), Grundbegrijfe der Psychotherapie. Weinheim, Edition Psychologie, 1982, 496 blz. Kort na elkaar brachten twee Duitse uitgeverijen elk een boek uit met opvallende gelijkenis. Het gaat in beide gevallen om een soort mini-encyclopedie of zakcompendium waarmee men zich snel en bondig zou kunnen oriënteren in het psychotherapie-labyrint. Beide redacties verzamelden een lange lijst vooral Duitse auteurs waarvan er vijf in beide boeken een bijdrage schreven. Slechts één hiervan treft hetzelfde onderwerp (Innerhofer over ‘Eltern-Kind-Therapie) hoewel duidelijk verschillend naar inhoud en vorm. Het eerste boek (de ‘Manual’) bevat ook enkele vertaalde bijdragen van coryfeeën buiten het Duitse taalgebied, zoals Ayllon, Lazarus, Meyer, Novaco en Perry. In het tweede boek (de ‘Grundbegriffe’) geldt dit slechts voor Kanfer en ‘onze’ Diekstra (die in twee bladzijden de RET mag voorstellen). Is er dus wel een zekere overlapping tussen beide boeken, toch ken ze sterk van elkaar af en lijken daardoor elkaar te kunnen vullen. De ‘Manual’ heeft het bijna uitsluitend over tische technieken waarvan er 62 beschreven worden (in telkens veer 4 bladzijden). Hoewel er ook wat uit andere scholen teerd wordt (droomanalyse, weerstandsanalyse, dient centered therapie), betreft het een bonte mengeling van grotendeels therapeutische technieken. Nergens verantwoordt de redactie lijk haar keuze; wel verontschuldigt zij zich wel voor de verschillende abstractieniveaus waarop een en ander beschreven wordt Logica is dus ver te zoeken, zodat men bijv. elementen van het Masters & Johnson sekstherapiemodel als afzonderlijke technieken behandeld ziet (o.a. sensate focus, teasing, squeezing) zonder conceptueel kader! Andere onderwerpen (zoals empathie, compliance, therapeutisch tract) horen veel eerder thuis in het tweede boek, de ‘Grundbegriffe’. In tegenstelling tot dit laatste is de redactie van de ‘Manual’ er wel in geslaagd de diverse artikels in een zelfde consequent uitgewerkte vorm te gieten: algemene beschrijving van de techniek, indicaties en contra-indicaties, technische uitvoering en evaluatie. Het zal de lezer
mededeling I 89 wel niet verbazen dat de meeste auteurs hun techniek als efficiënt beoordelen … De ‘Grundbegriffe’ leek me aanvankelijk meer aan te spreken, maar ik raakte nog sneller verloren in dit boek dat in notedopstijl 112 begrippen uit de psychotherapie wil toelichten. Alfabetisch rangschikt vindt men er kris-kras door elkaar: basisconcepten, rieën, toepassingsgebieden, strategieën en technieken. Ondanks vuldige onderlinge verwijzingen en een speciale gebruiksaanwijzing is er moeilijk een leidraad in te vinden. Wie heeft er nu behoefte aan zulke encyclopedietjes? Je krijgt er enkel zeer oppervlakkige, selectieve informatie die weliswaar je nis van het vakjargon uitbreidt maar geen inzicht geeft in de plexiteit van psychotherapie. Integendeel, met deze gidsen zal de naïeve beginneling en de geïnteresseerde leek nog meer verdwalen in de psychotherapie-jungle. WALTER VANDEREYCKEN mededeling Op donderdag 27 en vrijdag 28 september 1984 organiseren de Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychotherapie en de Vereniging voor Hypnotherapie een congres over Het gebruik van imaginatie-technieken en hypnose in en jeugdpsychotherapieën. Het congres duurt anderhalve dag en zal gehouden worden in het Evert Kupersoord congrescentrum te Amersfoort Het programma bevat behalve lezingen ook workshops waar diverse nieken gedemonstreerd en geoefend worden. Een belangrijke buitenlandse gastspreker is Gail Gardner, bekend om haar resultaten met hypnose bij der andere) ernstig zieke kinderen. Inlichtingen: Mevr. L. Dijkshoorn, bus 328, 8600 AH Sneek, tel. 05152-319.